Tymczasem w Chełmie
W kronice Parafii Mariackiej w Chełmie znajduje się zapis wyjaśniający - przynajmniej w części, gdzie obraz może się znajdować: W A.p.M. (Archiwum Parafii Mariackiej przyp. aut.) znajduje się notatka z dnia 17.II.1937 r. podpisana własnoręcznie przez ks. Juliana Jakubiaka treści następującej: „Obraz Matki Boskiej Chełmskiej według zeznań p. Szuchomia, a ten od popa Suworowa z Górki znajduje się w monastyrze Frołowskim w Kijowie. Tak samo informował p. Stachurskiego pop w Poczajowie w r. 1936-tym. Zeznał p. Stachurski”. I pod podpisem druga notatka: „Więcej może zeznać Łojewski Piotr z Pokrywki - Żółkwa z ul. Obłońskiej”.
Z chwilą wybuchu wojny 1939 r. obraz (kopia namalowana przez Ukleję) MB Chełmskiej został wyjęty z ołtarza i 
ukrywany w domach prywatnych przez kilka rodzin: Żukowskich, Radomińskich, ks. Berezeckiego, a najdłużej przez Florentynę Zabłocką z domu Stejnbisów przy ulicy Nadrzecznej 8. Kiedy całość Górki Chełmskiej przeszła znów w katolickie ręce, ks. Mrozek postanowił wyjąć obraz z ukrycia i uroczyście, w procesji przenieść go do katedry. Uroczystość odbyła się 2 września 1945 r. Rodziny, które obraz przechowywały: Żukowscy, Radomińscy, Sztejnbisowie, Zuzanna Berezecka - matka księdza Berezeckiego oraz Florentyna Zabłocka szły bezpośrednio za obrazem. W procesji brała udział orkiestra wojskowa. Po nabożeństwie obraz został umieszczony w wielkim ołtarzu. Był to ołtarz prowizoryczny, drewniany, przywieziony przez repatriantów zza Bugu z parafii.
W 1947 r. kronikarz parafialny zapisał: „Na święta Bożego Narodzenia, ponieważ odnalazły się dane do przechowania w czasie wojny - wota stare z 18 wieku, a także i przybywało wot nowych, składanych za otrzymane łaski za pośrednictwem Matki Bożej, czczonej w chełmskim obrazie, jedne i drugie zostały zawieszone przy Obrazie Cudownym, abyświadczyć o łaskawości Matki Zbawiciela, która tu na Górze Chełmskiej miejsce sobie obrała na tron swojej łaskawości i miłosierdzia. Najstarsze wota to 3 srebrne tabliczki z wypisanymi na odwrocie aktami dziękczynnymi za doznane łaski. Wota te same w sobie wartość materialną posiadają niewielką, ale sądowodem wyjątkowej łaski Matki Bożej na Górze Chełmskiej, jak i pobożności ludu polskiego, ziemie tę od wieków zamieszkującego.