Zdjęcia:
- Tadeusz Boniecki,
- Mariusz Ogrodnik
Pierwszy charyzmatyczny proboszcz Parafii Mariackiej Ks. Kan. Julian Jakubiak tuż przed wybuchem II wojny światowej ogłosił konkurs na budowę Drogi Krzyżowej na Górze Chełmskiej. Wojna udaremniła ten zamysł. Trudne lata powojenne nie sprzyjały podejmowaniu tego typu inwestycji, toteż 7 września 1954 r. Ks. Bp Piotr Kałwa, Ordynariusz Lubelski, nawiązując do idei Ks. Jakubiaka, erygował Kalwarię Chełmską i polecił w miejscach przewidzianych na poszczególne stacje postawić dębowe krzyże.
Ponad 30 lat chełmianie i pielgrzymi przy tych krzyżach rozważali Mękę Pańską. W nocy 10/11 kwietnia 1987 r. dokonano profanacji - wszystkie krzyże wywrócono, niektóre połamano. Odpowiedzią społeczności Parafii Mariackiej na ten haniebny wyczyn było nie tylko ustawienie metalowych krzyży, ale i wprowadzenie, w duchu ekspiacji, cotygodniowych nabożeństw pasyjnych - w każdy piątek (poza okresem Adwentu i Bożego Narodzenia). W okresie Wielkanocnym w Rosarium odprawiana jest Droga Światła.
Ogłoszony wiosną 2003r. pod patronatem lubelskiego oddziału SARP-u konkurs na koncepcję architektoniczno - plastyczną Chełmskiej Kalwarii, w którym uczestniczyło 8 zespołów z całej Polski, nie okazał się owocny. Jury nie przyznało I nagrody. Jesienią tegoż roku Parafia zleciła (zapoznawszy się z wcześniejszymi pracami) przygotowanie koncepcji architektoniczne - plastycznej p. Jackowi Kicińskiemu - artyście rzeźbiarzowi z Siemianowic Śląskich. Po zatwierdzeniu projektu przez powołaną przez Parafię Komisję, Artysta przystąpił do realizacji dzieła.
Prace trwały kilka lat (2004 –2011). Wykonawca konsultował, a w niektórych przypadkach korygował swe projekty z zespołem, reprezentującym inwestora (Parafię Mariacką) w osobach: P. mgr Stanisława Rudnik – konserwator zabytków, P. inż. Władysław Sadurski – architekt, Ks. Inf. Kazimierz Bownik – kustosz sanktuarium.
Rzeźby zostały odlane w brązie przez P. Tomasza Rossa w Zakopanem. Ostatnie stacje ustawiono na Górze Chełmskiej dna 16 kwietnia 2011 r. Liturgiczne erygowanie i uroczyste poświęcenie Kalwarii Chełmskiej odbyło się dnia 13 maja 2011 r. w 30 rocznicę zamachu na Ojca św. Jana Pawła II w duchu dziękczynienia za Jego beatyfikację.
