Organy w Bazylice Mariackiej

Szczegóły
Kategoria: Bazylika Narodzenia Najświętszej Maryi Panny
Utworzono: piątek, 31 lipiec 2015 21:16
Opublikowano: piątek, 31 lipiec 2015 21:16
Administrator
Odsłony: 20037

Spis treści

Strona 1 z 2

OrganyZ kroniki organ

Dnia 02 lutego 1946r. Ks. Proboszcz Marceli Mrozek poinformował z ambony o możliwości budowy organów w Katedrze, ponieważ rozpoczęła pracę Firma Wiesława Biernackiego w Krakowie. W pierwszej wersji miały powstać nowe organy 41 głosowe, 3 manuały jednak 22 października 1946r. Pan Biernacki przysłał pismo, w którym pisze, że Firma ta otrzymała do sprzedania organy o 40 głosach, 3 manuałach i pedale, systemu stożkowo – pneumatycznego z 3 głosami językowymi. 14 listopada 1946r. podpisano z Firmą Biernacki i Spółka z siedzibą w Krakowie umowę na zmontowanie tychże organ w Katedrze na Górze Chełmskiej.

 

Kronika organPowołano Komitet Budowy Organów, który pomagał zbierać fundusze. Do komitetu wybrano:

- przewodniczący: prof. Kazimierz Janczykowski
- vice przewodniczący: insp. Feliks Sobieszczuk
- skarbnik: dyr. Ksawery Nojdeka
- sekretarz: organista Józef Kaczorek

Organy do Chełma sprowadzono wagonem kolejowym, a z dworca do Katedry samochodem oraz w rękach (pomagali uczniowie Technikum Mechanicznego). Montaż trwał kilka miesięcy i chociaż na częściowo złożonym instrumencie zagrał Pan Józef Kaczorek – organista w czasie Rezurekcji, to całość ukończono 31 sierpnia 1947 roku.

Organy te są instrumentem czterdziestogłosowym, trzymanuałowym z pedałem o trakturze pneumatycznej. Powstały w pierwszym dziesięcioleciu XX wieku. Analiza porównawcza wskazuje na firmę Schlag und Söhne jako wykonawcę.

 

Dyspozycja głosowa

Manuał I Manuał II Manuał III Pedał
       
56 tonów 56 tonów 56 tonów 30 tonów
       
Gedak 8’ Cornet ang. 8’ Voix cel 8’ Posaunce 16’
Gemsh 8’ Mixtura 4 fach Aeoline 8’ Quintbass 10 2/3’
Doppelflet 8’ Oktave 4’ Liebl. Ged 16’ Octave 4’
Gamba 8’ Traversflet 4’ Liebl. Ged 8’ Octave 8’
Principal 8’ Quintat 16’ Solaflet 8’ Cello 8’
Bourdon 14’ Principal 8’ Geigprcpl 8’ Bassflet 8’
Rohrflet 4’ Schalamei 8’ Frenflet 4’ Principal 16’
Oktave 4’ Cornetflet 8’ Fugara 4’ Violon 16’
Piccolo 2’ Rohrflet 8’ Oboe 8’ Subbas 16’
Rauschqu 2 2/3’ 2’ Dolce 8’    
Cornet 3-4 fach      
Trompete 8’      


OrganyIdentyczne połączenia znajdują się jako guziki tuż pod klawiaturą. Ponadto są tam:

- wyłącznik registrów
- wyłącznik crescenda
- pion pedału
- mezzo forte
- tutti
- włącznik i wyłącznik wolnej kombinacji
- wyłącznik głosów języczkowych

Przy klawiaturze nożnej znajdują się jedynie dźwignia z napisem Sup. Oct.I an I – włącza tremolo III manuału, jest też tam wałek crescendo i pedał żaluzji.

Klawiatury pełne ze skalą:
Manuały C-g3
Pedał C-f1

 

Organista Adam WójcikOrganiści pracujący w tej parafii:

–  Józef Kaczorek ... – 1970
–  s. Feliksa 1970 – 1980
–  Adam Wójcik 1980 – ...

 

Renowacje

Pod koniec lat siedemdziesiątych, organy wymagały już kapitalnego remontu.

W 1983 r. Ks. Kan. Kazimierz Bownik – Proboszcz, sprowadza firmę z Rzeszowa, która pod okiem Ks. Prof. Jana Chwałko z KUL-u wymienia uszkodzone mieszki, oczyszcza i stroi wszystkie głosy. Niestety pod koniec lat dziewięćdziesiątych okazuje się, że uległy uszkodzeniu mieszki, które nie zostały wcześniej wymienione.

Po konsultacji z przedstawicielami Komisji Archidiecezjalnej, O. Dr Waldemarem Kapciem O. P. i Ks. Mgr Stefanem Czerniejem, obecny proboszcz Ks. Kazimierz Bownik podejmuje decyzję przeprowadzenia kapitalnego remontu organów i wymianę wszystkich (!) mieszków. Dzięki życzliwości obydwu Wojewodów Chełmskich: mgr Mariana Cichosza i mgr Leszka Burakowskiego udało się uzyskać z Wydziału Kultury U. W. poważne dofinansowanie tej inwestycji.

Wykonawcą jest mgr Krzysztof Teresiński, który powoli, ale bardzo dokładnie wykonuje tę żmudną pracę i latem 1999 r. organy są w pełni sprawne.